मुलुकमा दैनिक ६ सय १५ थान साना/ठूला सवारी साधन थपिन्छन्, अनि सडकचाहिँ ? तपाईंलाई लाग्दो हो, केही किलोमिटर । हैन दैनिक ३ सय ८३ मिटर मात्र कालोपत्रे सडक थपिन्छ । यो कुनै अनुमान होइन, बिहीबार सार्वजनिक आर्थिक सर्वेक्षणको वार्षिक तथ्यांक केलाउँदा निस्किएको विवरण हो ।
सरकारी तथ्यांकअनुसार चालू आर्थिक वर्षको आठ महिनामा सडक विभागमार्फत ९२ किलोमिटर मात्र कालोपत्रे सडक विस्तार भएको छ । प्रत्येक महिनालाई ३० दिनको मानेर दैनिक सडक विस्तारको तथ्यांक निकाल्दा जम्मा ३ सय ८३ मिटर मात्र सडक विस्तार भएको देखिन्छ ।
जुन गत वर्षको तुलनामा साढे ५ सय प्रतिशतले कम हो । विभागले मुख्य सडक निर्माण गर्ने गर्छ । साना र ग्रामीण तहका सडक भने स्थानीय निकायले पनि निर्माण गर्छन् ।
गत वर्षको वार्षिक तथ्यांकलाई दैनिकमा रूपान्तरण गर्ने हो भने प्रत्येक दिन डेढ किमिभन्दा बढी कालोपत्रे सडक बनेको देखिन्छ । अघिल्लो वर्ष ६ सय एक किमि कालोपत्रे सडक विस्तार भएको थियो ।
यसै अवधिमा थपिएका सवारी साधनको संख्या भने १ लाख ४७ हजार ७ सय ८२ रहेको छ । जसलाई दैनिकमा भाग लगाउने हो भने ६ सय १५ थान पर्न आउँछ ।
सर्वेक्षणको तथ्यांकले ठूलो मात्रामा सवारी साधन थपिए पनि त्यही अनुपातमा सडक नबन्ने क्रमले आर्थिक वर्ष २०७२/७३ मा समेत निरन्तरता पाएको देखाएको छ । गाडीको अनुपातमा सडक नबन्दा फराकिला सहरी सडक सवारी चापले साँघुरिएका छन् भने ग्रामीण क्षेत्रमा विकासको गति रोकिएको छ ।
यातायात पूर्वाधारलाई विकासको मेरुदण्ड मानिन्छ । तर, नेपालमा भने सवारी गुडाउन आवश्यक पर्ने सडक निर्माणले तीव्रता पाउनुको साटो घट्दै गइरहेको देखिएको छ । चालू वर्षको सडक विस्तारलाई हेर्ने हो भने दुई वर्षअघि तुलनामा ४ सय ८४ प्रतिशतले कम देखिएको छ ।
सार्वजनिक खरिद ऐनको कार्यान्वयन, समयमा अख्तियारी नपुग्ने, ठेक्कापट्टामा ढिलाइ, वातावरण प्रभाव मूल्यांकन, जग्गा प्राप्ति र रूख कटान स्वीकृतिमा अवरोधलगायत कारणले सडक विस्तार हुन नसेको सर्वेक्षणमा उल्लेख छ ।
सडक विस्तार कार्य सुस्त हुँदा यसै वर्ष अन्त्य हुने तेह्रौं योजनामा समावेश सबै जिल्ला सदरमुकाममा सडक पुर्याउने लक्ष्यसमेत पूरा हुन सकेन । अझै सरकारले हुम्ला र डोल्पा सदरमुकामलाई सडक सञ्जालमा जोड्न सकेको छैन ।
कालोपत्रे मात्र होइन अरू खाले सडक विस्तारसमेत कम हुँदै गएको छ । चालू आर्थिक वर्षको आठ महिनामा २ सय ७० किमि मात्र माटे सडक (नयाँ सडक) विस्तार भयो । जुन अघिल्लो वर्षकोभन्दा १ सय ४० प्रतिशतले कम हो । यो दुई वर्षअघि विस्तार भएको नयाँ सडकसँग तुलना गर्ने हो भने यो झन्डै ३ सय ४० प्रतिशतले कम हुन आउँछ ।
चालू वर्षको आठ महिनामा १ सय ३२ किमि सडक खण्डास्मितमा स्तरोन्नति भएको छ । गत वर्ष भने ४ सय १ किलोमिटर सडकलाई स्तरोन्नति गरिएको थियो । सडक निर्माण नै कम भएपछि चालू वर्षको आठ महिनामा जम्मा २४ वटा पुल मात्र निर्माण भएका छन् । गत वर्ष ७२ वटा पुल निर्माण भएका थिए ।
सर्वेक्षणअनुसार स्थानीय निकायबाट निर्माण हुने ग्रामीण सडकको विस्तार पनि घटेको छ । चालू आर्थिक वर्षको आठ महिनामा स्थानीय निकायबाट जम्मा ७२ किमि सडक कालोपत्रे भएको छ । अघिल्लो वर्ष १ हजार ६ सय ९७ किमि सडक कालोपत्रे भएको थियो ।
यसैगरी चालू वर्षको आठ महिनामा १३ किमि सडक ग्राभेल र १ सय ५३ किमि कच्ची सडक विस्तार भएको छ । गत वर्ष १२ हजार ५ सय ४८ किमि सडक ग्राभेल भएको थियो भने ३८ हजार ८ सय ९८ किमि कच्ची सडक बनेको थियो ।
Comments
Post a Comment